ENFRONTARSE ÁS BURLAS

Achego un artigo da web www.imágeneseducativas.com moi interesante sobre as burlas e como axudar aos nenos a enfrontarse a elas.

COMO ENSINAR AOS NENOS A ENFRONTARSE ÁS BURLAS

As nenas e os nenos que son molestados na contorna escolar frecuentemente non queren ir ao colexio. As burlas poden ocorrer en calquera parte (rúa, autobús, clase, corredores, patio, lugares de reunión...) e é difícil previlas a pesar dos esforzos de familia e centros educativos para crear un bo clima de cooperación. A maioría de nenas e nenos pequenos enfádanse automaticamente se lles chaman por un "mote" ou tratan de ridiculizalos dalgunha forma. Os pais non sempre poden protexer ás súas fillas e/ou fillos destas situacións dolorosas pero poden ensinarlles estratexias útiles para axudarlles a afrontalas. Se se aprenden estes mecanismos a temperá idade, estarán mellor preparados para afrontar retos sociais e conflitos máis transcendentes antes, durante e despois da adolescencia. É importante ter en conta que o conflito é inherente á relación humana e que non todos os conflitos xeran ou terminan en problemas.

POR QUE SE BURLAN Os NENOS, NENAS E ADOLESCENTES?

Pódense burlar por diferentes razóns:

Por chamar a atención. Burlarse é unha maneira efectiva de recibir atención negativa. Téñase en conta que recibir atención negativa é mellor que non recibir ningunha atención, que ser ignorado.

Por imitación. Algúns nenos ou nenas modelan ou imitan o que sucede con eles na familia, ou noutros ambientes, actuando da mesma forma con compañeiros ou compañeiras da escola ou do barrio. Pode tratarse de mozos ou mozas que viven algún tipo de molestia, agresión ou violencia no seu medio familiar ou na súa contorna próxima.

Por ter sentimentos de superioridade e poder. Moitos nenas ou nenos burlóns senten superiores cando intimidan a outros, ou poderían sentirse poderosos cando a burla enfurece a outras persoas (Olweus, 1993).

Para ser aceptados no seu grupo. A necesidade de pertenza pode ser tan forte que faga que se burle doutros para ser aceptado polos nenos ou nenas considerados máis populares.

Por non aceptar as diferenzas. A falta de entendemento de diferenzas podería ser o factor fundamental nalgunhas burlas. Ás veces non están familiarizados ou non entenden diferenzas de calquera tipo, culturais, físicas, de carácter, étnicas... Nalgúns casos, unha persoa cun problema físico ou de aprendizaxe podería ser o obxecto das burlas en lugar de recibir axuda ou, simplemente comprensión e aceptación polo feito de ser diferente.

Por influencia dos medios de comunicación masiva. As nenas e os nenos están frecuentemente expostos a burlas, comentarios ofensivos, sarcasmo e á falta de respecto en moitos dos programas de televisión dirixidos a eles e Internet.

 Para que os demais identifiquen que hai persoas que fallan nas mesmas cousas nas que fallan eles pero de forma máis torpe ou evidente.

 COMO PODEN AXUDAR OS PAIS?

 Cando o seu fillo/a é obxecto de burlas, é importante:

Ver o problema desde o punto de vista do neno ou nena, sentar e escoitarlle atentamente e sen xulgar. Escoite mentres describe como o están molestando, onde ocorre e quen o está molestando. Entenda e valide os sentimentos da súa filla ou fillo. Non se apresure a dar consellos, a lanzar críticas, deixe que primeiro fale tranquilamente. As seguintes estratexias poden servir de axuda:

• A reacción non debe ser esaxerada. Cando pai ou nai reaccionan con esaxeración, poden influír na reacción esaxerada do neno ou nena, poden facer que a moza ou mozo vexa o problema como fóra das súas posibilidades de resolución, e que perda capacidade de enfrontamento. Podería ocorrer tamén que deixase de contar cousas no futuro para evitar un desgusto ao seu pai ou nai.
• Darlle capacidade de resolución con frases como "ti podes manexalo, vouche a axudar". Que cousas se che ocorren que podes facer para que isto se resolva??
• Convidar ao neno/a a seleccionar as súas amizades entre a xente que o trate ben. Xente que lle faga sentirse ben.
• Revisar o seu propio comportamento co seu fillo ou filla. Os pais son un modelo de comportamento. Hai que revisar se nas relacións familiares se producen situacións nas que as burlas son frecuentes.
• Axudar ao fillo ou a filla a distinguir cando unha broma é unha broma (todos rimos xuntos e pasámolo ben) a unha "pasada" (Rimos algúns e non todos o pasamos ben. Rimos de alguén). A gran diferenza está en rirnos con alguén ou rirnos de alguén.

PAUTAS PARA PAIS

Os pais deben ter en conta que tarde ou cedo case todos os nenos serán vítimas dalgunha burla.

Para previr o sufrimento:

• Reforce a súa seguridade con amor.
• Inculque aos seus fillos sentido do humor desde pequenos.
• Practique a miúdo a arte do chiste.
• Procure aumentar nos seus fillos a capacidade de rirse de si mesmos.
• Ensínelles a non ter medo ao "que dirán". E en casos de nenos moi sensibles, ou se as burlas ocorren por un período de tempo excesivo, a intervención dos pais é aconsellable.

Para axudar a superar as burlas:

O mellor que os pais poden facer para axudar aos seus fillos cando se burlan deles é ensinarlles maneiras apropiadas para responder as burlas. A continuación ofrécense algunhas pautas que os pais poden facer para axudar aos seus fillos coas burlas.

Busque información

Os pais deben pescudar detalles das burlas por medio dos seus fillos. Por exemplo, deben pescudar a razón das burlas, onde ocorren, como reaccionaron os seus fillos, e que sucede despois da ocorrencia. Os pais deben tratar de levar unha conta desta información durante uns días para coñecer a causa que provoca as burlas, se os seus nenos fan cousas que as provocan, e se suceden regularmente.

Ensine respostas apropiadas

Hai moitas cousas que os nenos poden facer para responder as burlas sen burlarse doutros:

• Ignorar

Moitos nenos burlóns danse pronto por vencidos cando se dan conta que non teñen audiencia. Os pais poden ensinar aos seus fillos a ignorar as burlas dándose media volta e retirándose sen dicir nada. Tamén poden ensinar a ignoralas replicando cun vello refrán castelán "A palabras necias, oídos xordos". Os pais deben asegurarse de que os seus nenos sexan firmes neste comportamento, xa que ao principio o neno burlón tratará máis de facer que o neno vulnerable reaccione, por isto é importante que sexan firmes e non reaccionen. Non tardará moito tempo ata que o neno burlón déase por vencido.

• Aprender respostas rápidas

Algunhas veces unha resposta rápida confundirá ao neno burlón. Pero é importante que esta resposta non sexa en forma de burla ou dicirlle ao outro neno un insulto. Se as burlas son a miúdo iguais, os pais poden ensinar aos seus fillos respostas específicas. Por exemplo, á broma "usas botas de soldado", o neno pode responder "Claro porque son valente".  Ou se as bromas son diferentes os nenos poden dicir, "Eu sei que queres que me enfade, pero non me importa o que dis, non che vai funcionar"

• Xogar ás burlas

É importante que os pais practiquen xogando cos seus fillos calquera resposta que se lles ocorra. Como resultado deste xogo, as burlas serán menos efectivas. Tamén axudará a que os nenos desenvolver maneiras apropiadas de responder as burlas. Canto máis practiquen xogando respostas apropiadas, maior é a probabilidade de vencer ao neno burlón.

• Proporcione moito amor e comprensión

Unha vez que os nenos explicaron en casa o seu problema comente de con frecuencia: ?"ando eu era pequeno tamén había en clase un neno que me chamaba.....e eu dicíalle...... Cos seus comentarios procure que o seu fillo senta non só amado senón tamén comprendido. Ten que atopar un método que funcione, busque con esforzo historias de burlas con final feliz. Os pais deben abrigo asegurarse de que os seus fillos comprenden ben o orgullosos que se senten deles cada vez que tratan de resolver situacións burlonas difíciles.

Se as burlas suceden na escola ou na gardaría, fale co mestre ou a persoa encargada dos nenos. O ou ela tamén deben axudar.

PAUTAS PARA MESTRES

• Falar en clase sobre o significado das burlas. Porque non só sofre o neno vulnerable, o neno burlón tamén sofre -e moito- no seu "psiquis" con este mal comportamento.
• Contar contos onde as burlas sexan superadas..Por exemplo "O parruliño feo"
• Pór películas onde o comportamento das burlas saia mal parado. Por exemplo en "Dumbo" os compañeiros rin ao principio das grandes orellas que ten o elefantiño.
• Xogar ás burlas entre compañeiros. Cada neno ten que facer unha graza do seguinte, e o último do profesor ou profesora.
• Corrixir ao burlón en público.
• En casos graves consultar co orientador da escola.

ACCESO AO ARTIGO ORIXINAL